Yangiliklar
BOLALARNING ASAB VA TAYANCH-HARAKAT TIZIMLARIGA AKTning SALBIY TA’SIRINI OLDINI OLISH
Maktabgacha ta’lim
tashkilotlarida tarbiyalanayotgan bolalarda asab va tayanch-harakat tizimlariga
AKT ning salbiy ta’sirini oldini olish maqsadida quyidagi talablarga rioya
qilinishi kerak:
- 5 yoshgacha boʻlgan
bolalarga AKT yordamida mashgʻulotlar (darslar) oʻtkazilmasligi;
- 5 yoshdagi bolalar uchun
rivojlantiruvchi oʻyin shaklidagi darslarda AKT bilan ishlashning tavsiya
etilgan uzluksiz davomiyligi 10 daqiqadan, 6 yoshli bolalar uchun esa 15
daqiqadan oshmasligi lozim.
- AKTdan foydalanishda:
darslar (mashgʻulotlar) kuniga bir marta va haftasiga uch martadan koʻp
boʻlmagan hamda bolalarning eng yuqori ish qobiliyatiga ega boʻlgan kunlarda
(seshanba, chorshanba va payshanba kunlari) oʻtkazilishi; bolalar bilan darsdan
soʻng koʻzning zoʻriqishini va koʻz kasalliklari kelib chiqishini oldini olish
maqsadida koʻz mashqi gimnastikasi amalga oshirilishi;
- AKT mashgʻulotlarini uyqu,
kunduzgi sayr va boshqa koʻngilochar tadbirlar oʻrniga oʻtkazishga yoʻl
qoʻyilmasligi;
- AKT darslaridan oldin
bolalarning jismoniy jihatdan zoʻriqishiga olib kelmaydigan oʻyinlar
oʻtkazilishi;
uxlashdan oldin AKT
vositalaridan foydalanilmasligi lozim.
- Bolalarning yoshidan qat’i
nazar, AKT bilan oʻtkaziladigan darslar (mashgʻulotlar) tarbiyachi yoki
oʻqituvchi nazoratida oʻtkazilishi lozim.
- Oʻquvchilar
(tarbiyalanuvchilar) tomonidan AKTdan olingan ma’lumotlarni daftarga yozib
olishni hisobga olgan holda AKTda uzluksiz ishning davomiyligi quyidagicha
boʻlishi lozim:
maktabgacha yoshdagi bolalar
uchun (5-7 yosh) 5-7 daqiqa;
I-IV sinf oʻquvchilari uchun
10 daqiqa;
V-IX sinflar uchun darslar 15
daqiqa;
X-XI sinflar hamda oʻrta
maxsus, professional taʼlim tashkilotlari oʻquvchilari uchun darslar 20
daqiqani tashkil etishi kerak.
- AKTdan foydalanishning
umumiy davomiyligi:
mashgʻulot (dars) interfaol
oʻquv doskasidan foydalangan holda oʻtkazilganda 7-10 yoshli bolalar uchun 20
daqiqa, 10 yoshdan katta bolalar uchun 30 daqiqa;
kompyuterdan foydalangan holda
oʻtkazilganda I-II sinflar uchun 20 daqiqa,
III-IV sinflar uchun 25
daqiqa, V-IX sinflar uchun 30 daqiqa, X-XI sinflar hamda oʻrta maxsus,
professional taʼlim tashkilotlari oʻquvchilari uchun 35 daqiqadan oshmasligi
lozim.
- I-IV sinflar uchun oʻquv
kuni davomida AKTdan foydalangan holda mashgʻulotlarning optimal soni 1 ta
dars, V-VIII sinflar uchun 2 ta dars, IX-XI sinflar hamda oʻrta maxsus,
professional taʼlim tashkilotlari oʻquvchilari uchun 3 ta darsni tashkil etishi
lozim.
- AKT qoʻllaniladigan darslar
(mashgʻulotlar) oʻrtasidagi tanaffus 10 daqiqadan 20 daqiqagacha boʻlishi
lozim.
- Yuqori sinf oʻquvchilarining
darslarda oʻquv rejasiga rioya qilgan holda va profilaktika maqsadida AKT bilan
ishlash muddati dars vaqtining 50 foizidan oshmasligi kerak.
- Darsdan tashqari AKT
mashgʻulotlari haftasiga 2 martadan koʻp boʻlmasligi va mashgʻulotlarning
davomiyligi:
II-V sinf oʻquvchilari uchun
60 daqiqadan oshmasligi;
VI va undan yuqori sinf hamda
oʻrta maxsus, professional taʼlim tashkilotlari oʻquvchilari uchun 90 daqiqadan
oshmasligi lozim;
maktabdan tashqari taʼlim
tashkilotlari oʻquvchilari uchun esa AKT o‘quv darsi davomiyligi maktab yoshiga
bog‘liq.
- AKT vosita va uskunalaridan
foydalanishga boʻlgan koʻnikmani hosil qilish maqsadida kompyuter
oʻquv-tarbiyaviy oʻyinlarini oʻynash vaqti II-V sinf oʻquvchilari uchun 10
daqiqa, yuqori sinf oʻquvchilari uchun 15 daqiqadan oshmasligi kerak.
Bolalar
tomonidan shaxsiy kompyuter va boshqa AKT vositalaridan foydalanishning
profilaktika choralarini hisobga olgan holda foydalanishning umumiy
davomiyligi:
·
toʻgarak
va fakultativ mashgʻulotlar uchun haftasiga 2 soatdan oshmasligi;
·
toʻgaraklar
va fakultativ mashgʻulotlari oʻquv mashgʻulotlari tugaganidan keyin 50-60
daqiqa oʻtib oʻtkazilishi;
·
toʻgʻridan-toʻgʻri
ishlash esa 1 soatdan koʻp boʻlmasligi lozim
Sanepidqo`mita
Axborot xizmati
@sanepidcommittee
So’ngi yangiliklar