Gelmintozlar — parazit qurtlar gelmintlar
keltirib chiqaradigan kasalliklar guruhidir. Ular inson tanasida yashaydi va
inson salomatligiga katta ziyon yetkazadi.
Yuqish yo‘llari:
🔹 kundalik sharoitida — iflos qo‘llar orqali;
🔹 oziq-ovqat mahsulotlardan — yuvilmagan sabzavotlar,
mevalar, o‘t mahsulotlari, ochiq suv havzalaridan suv orqali, qizdirib ishlov
berilmagan boshqa mahsulotlar orqali;
🔹 kamdan-kam hollarda gelmint tuxumlari yutinganda yoki
nafas olganda havo va chang orqali.
Agar bolangiz gelmentlarni yuqtirib olgan
bo‘lsa ularda quyidagi belgilar kuzatiladi:
🔹 o‘zini yomon
his qilish, zaiflik, charchoq,
🔹 asabiylikning
kuchayishi,
🔹 allergik
reaksiyalar (toshma),
🔹 ishtahaning
pasayishi yoki aksincha doimiy ochlik hissi,
🔹 qorin
og‘rig‘i, dam bo‘lishi va boshqa ovqat hazm qilish muammolari,
🔹 ta’mga bo‘lgan
moyillikni o‘zgarishi,
🔹 tana
haroratining ko‘tarilishi,
🔹 yuqori nafas
yo‘llarining shikastlanishi, quruq yo‘tal, nafas qisilishi,
🔹 mushaklar va
bo‘g‘imlarning og‘rig‘i.
Gelmentlarni yuqtirib olmaslik uchun quyidagi
gigiуenik qoidalarga rioya qilishingiz talab etiladi:
🔹 ovqatlanishdan oldin, jamoat joylari va ko‘chadan
kelganda, hayvonlar va tuproq bilan aloqa qilgandan keyin qo‘lni sovun bilan
yuvish;
🔹 sabzavot va
mevalarni 5-10 daqiqa davomida oqar suvda yuvish va xom holda iste’mol
qilinadigan mahsulotlarni qaynoq suv bilan yuvish;
🔹 faqat yaxshi qaynatilgan va qovurilgan go‘sht
mahsulotlarini (hayvon go‘shti, baliq) iste’mol qilish;
🔹 xom suvni,
ayniqsa ochiq suv havzalaridan ichmaslik;
🔹 yaylovlar va hayvonlarni sug‘orish joylari yaqinida
joylashgan ifloslangan suv havzalarida suzishdan saqlanish;
🔹 yuvish va
dezinfeksiyalash vositalaridan foydalangan holda xonalarda muntazam ravishda
nam tozalashni amalga oshirish;
🔹 gilamlar,
yumshoq o‘yinchoqlar, ko‘rpalar, yostiqlar, matraslarni tozalash va ularni toza
havoda shamollatish;
🔹 choyshab va
ichki kiyimlarni toza tutish, ularni issiq dazmol bilan dazmollash;
🔹 alohida yotoqda uxlash, boshqa odamlarning shaxsiy
gigiyena vositalaridan foydalanmaslik;
🔹 suv
kranlarini, eshik tutqichlarini, hojatxonalarni, tungi tuvaklarni
dezinfeksiyali eritma yoki qaynoq suv bilan tozalash;
🔹 o‘g‘it
sifatida yangi najas/go‘ngni faqat qayta ishlangandan (kompost qilinganidan)
keyin foydalanish;
🔹 uy
hayvonlarini gelmintozdan o‘z vaqtida davolash;
🔹 infeksiyani
oldini olish uchun hayvonlarni saqlash qoidalariga rioya qilish.
Sanepidqo`mita
Axborot xizmati
@sanepidcommittee