Trans yog‘lar tomirlarning tiqilib qolishiga olib
keladi, yurak xuruji va o‘lim xavfini oshiradi.
JSST ma’lumotlariga ko‘ra dunyo bo‘ylab besh milliard
odam ushbu yog‘larning zararli ta’siridan himoyalanmagan. Har yili dunyo
bo‘ylab 278 000 dan ortiq o‘lim holati sanoat transyog‘larini iste’mol qilish
tufayli sodir bo‘ladi.
Trans yog‘lar qaysi
oziq-ovqat mahsulotlarida mavjud:
• Shirin non
mahsulotlari – bulochkalar, vafli, quymoqlar har qanday qovurilgan xamir
tarkibida trans yog‘lar yetakchi hisoblanadi.
• Qandolat
mahsulotlari – pechenye, tortlar, kekslar ko‘pincha margarin yordamida
tayyorlanadi. Ayniqsa “Napoleon” torti tarkibida trans yog‘lar ko‘p bo‘ladi.
• Muzqaymoq,
sutli ichimliklar, qahva, qaymoqli issiq shokolad trans yog‘larini o‘z ichiga
olishi mumkin bo‘lgan yuqori kaloriyali mahsulotlardir.
• Kartoshka
chipslari, kartoshka fri va boshqa qovurilgan ovqatlar tarkibida 18 dan 46%
gacha trans yog‘lar bo‘lishi mumkin.
• Qayta
ishlangan go‘sht – kolbasa, sosiska, sardelka, vetchina, tuzlangan va dudlangan
go‘sht, go‘sht konservalarida ham katta miqdordagi trans yog‘lar mavjud.
• Muzlatilgan
yarim tayyor polufabrikatlar, masalan muzlatilgan pissa trans yog‘larning
ruxsat etilgan kunlik me’yorini uchdan bir qismini o‘z ichiga olishi mumkin.
Trans yog‘larning sanoatda ishlab chiqarilgani ham,
tabiiysi ham bir xil darajada zararli.
JSST mazkur turdagi yog‘larni
taqiqlash yoki uni kunlik energiya miqdorining 1 foizigacha kamaytirishni
tavsiya qiladi. Ya’ni, kunlik rasionda 2000 kaloriya bo‘lsa, trans yog‘lar 2,2
grammga to‘g‘ri kelishi lozim. Ularni salomatlik uchun foydali yog‘lar bilan
almashtirish mumkin.
Sanepidqo`mita
Axborot xizmati
@sanepidcommittee